Σε συνεργασία με τους καθηγητές Jens Kuhle και Λουδοβίκο Κάππο (Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Βασιλείας, Ελβετία), προσφέρουμε τη δυνατότητα μέτρησης των συγκεντρώσεων των νευροϊνιδίων χαµηλού µοριακού βάρους (Neurofilament light chains, NfL (Νευροϊνίδια) στους ορούς των ασθενών με την εξαιρετικά ευαίσθητη τεχνική SiMoA (single-molecule array) (1,3).
Τα NfL (Νευροϊνίδια) αποτελούν ένα ειδικό τμήμα του κυτταροσκελετού των νευρικών κυττάρων. Τα επίπεδα των NfL αυξάνονται μετά από νευροαξονική βλάβη, όχι μόνο στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, αλλά και στο αίμα, υποδεικνύοντας νευροαξονική βλάβη ανεξάρτητα από το αίτιο (1).
Υψηλές τιμές NfL (Νευροϊνίδια) στον ορό έχουν ανιχνευθεί στη σκλήρυνση κατά πλάκας, άνοια, εγκεφαλικά επεισόδια, εγκεφαλικά τραύματα, πλάγια αμυατροφική σκλήρυνση, νόσο Parkinson και νόσο Huntington (1). Εμπλέκονται επίσης και σε αρκετές άλλες νευρολογικές ασθένειες για τις οποίες όμως η συσχέτισή ΝfL και ασθένειας δεν έχει ακόμη μελετηθεί συστηματικά (1).
Αν και οι υψηλές τιμές των NfL δεν είναι παθογνωμονικές για συγκεκριμένη νευρολογική ασθένεια, φαίνεται να αποτελούν σημαντικό βιοδείκτη για τη παρακολούθηση της δραστηριότητάς της σκλήρυνση κατά πλάκας (2,3,4), την πρόγνωση της εξέλιξής της (5) και για την επίδραση της θεραπείας της (3,4).
Από σήμερα μπορείτε να παραπέμπετε τους ασθενείς σας (κυρίως με πιθανή σκλήρυνση κατά πλάκας) στο διαγνωστικό μας για μέτρηση των επιπέδων NfL στον ορό τους (θα στέλνονται στην Ελβετία). Όπως ίσως γνωρίζετε, διατηρούμε κατεψυγμένους τους ορούς των ασθενών για αρκετά έτη, οπότε στις περιπτώσεις που οι ασθενείς σας έχουν εξεταστεί στο παρελθόν σε εμάς θα μπορεί να γίνει και έλεγχος της αυξομείωσης των επιπέδων των NfL με τον χρόνο, τις θεραπείες που έλαβαν και την εξέλιξη της νόσου.
Πρέπει να τονίσουμε όμως ότι η διεθνής έρευνα για τη συσχέτιση των επιπέδων των NfL στον ορό με παραμέτρους της ασθένειας είναι σε εξέλιξη και, τουλάχιστον προς το παρόν, τα αποτελέσματα πρέπει να αξιολογούνται με προσοχή, και σε συσχέτιση με τις άλλες εξετάσεις του ασθενούς.
Βιβλιογραφία:
- Khalil M., et al, Nat, Rev, Neurol. 2018. Neurofilaments as biomarkers in neurological disorders.
- Kuhle J, et al. Mult Scler. 2016.Oct.22(12):1550-1559. Serum neurofilament light chain in early relapsing remitting MS is increased and correlates with CSF levels and with MRI measures of disease severity.
- Disanto G, et al. Ann Neurol. 2017;81(6):857-870. Serum neurofilament light: a biomarker of neuronal damage in multiple sclerosis
- Novakova L, et al., Neurology. 2017;89(22):2230-2237. Monitoring disease activity in multiple sclerosis using serum neurofilament light protein
- Barro C, et al. Brain, 2018 April 15. Serum neurofilament as a predictor of disease worsening and brain and spinal cord atrophy in multiple sclerosis